To nie może być takie trudne, żeby o tym czytać
Ale skoro już tu jesteś, to śmiało!
Obrazki też są ładne jc.
Po pierwsze: spis treści,
bo temat długi
Protony, neutrony, elektrony. Zobaczymy jak to się zapisuje i jak to się liczy.
Czyli najłatwiejsze zadania na maturze + czas półtrwania*
I energia jonizacji.
Czasami o to pytają.
Wiesz, że każdy elektron ma swoje miejsce?
I te miejsca da się opisać za pomocą jakichś liczb! To trochę jak PESEL.
Zadania na maturze łączą wszystkie te informacje. My też spróbujemy.
Skład atomu
Wiedza BARDZO PODSTAWOWA to znajomość takich zagadnień:
proton, neutron, elektron, jądro atomowe i powłoki elektronowe.
Z tego (tak z grubsza) składa się atom. Każdy atom.
Każdy jeden atom ma taki sam schemat. No a jednak w świecie mamy różne atomy, nie?
No to jak to jest zrobione, że schemat ten sam, a atomy różne?
Diabeł tkwi w szczegółach.
ALE NAJPIERW POZNAJMY TEN SCHEMAT
Wyobraź sobie nasz Układ Słoneczny:
Jest Słońce, które znajduje się w centrum. Są planety, krążące wokół Słońca. Schemat, który Ci przedstawię jest bardzo podobny, ale nigdy-prze-nigdy nie porównuj tego tak w szkole. Różnice między Układem Słonecznym, a atomem są ogromne i nauczyciele starają się nie porównywać tych dwóch rzeczy do siebie. Różnice te są jednak na innym poziomie nauczania (dopiero na studiach są istotne) i nie będę tutaj tłumaczyć o co w nich chodzi.
W zamian wykorzystam podobieństwa i porównam atom do Układu Słonecznego.
ATOM ma w centrum jądro atomowe
Układ Słoneczny – Słońce
Jądro atomowe kumuluje niemal całą masę atomu
Słońce też (99,86% masy układu)
Wokół jądra krążą elektrony
A wokół Słońca – planety.
Teraz przyjrzyj się poszczególnym składnikom.
PROTON, p – cząstka budująca jądro atomowe (jądro jest w centrum całego atomu), waży około 1 u (jeden unit, to taka chemiczna jednostka) i ma ładunek dodatni
NEUTRON, n – to też cząstka budująca jądro atomowe, też waży około 1 u, ALE (!) nie ma ładunku elektrycznego, istnieje by stabilizować jądro
ELEKTRON, e – cząstka krążąca wokół jądra atomowego. Dokładniej mówiąc: elektrony (bo zawsze jest ich więcej niż jeden) znajdują się na powłokach elektronowych. Prawie nic nie ważą i dla równowagi mają ujemny ładunek. Elektrony dzielimy na walencyjne i niewalencyjne.
JĄDRO ATOMOWE – zbudowane z protonów i neutronów. Ono stanowi o pierwiastku – liczba protonów w jądrze mówi Ci, czy masz do czynienia np. z wodorem, węglem, tlenem, czy może z uranem, a liczba neutronów mówi Ci czy ten uran jest stabilny, czy może za chwilę p… się rozpadnie.
POWŁOKI ELEKTRONOWE – to tam są wszystkie elektrony. Każda powłoka dzieli się na podpowłoki, a te dzielą się na orbitale. Na każdym orbitalu są maks. 2 elektrony.
I tak wygląda budowa każdego atomu: jądro atomowe zbudowane z protonów i neutronów oraz powłoki elektronowe, gdzie bez opamiętania latają elektrony.
Czy da się to jakoś zapisać?
Oczywiście, że tak!
Musisz znać i stosować ten zapis:
A – liczba masowa
Z – liczba atomowa
E – symbol pierwiastka
Zapis ten w skrócie przedstawia najważniejsze informacje o pierwiastku: mówi Ci jaki to pierwiastek (E), ile dokładnie waży (A) i ile ma protonów (Z).
Pamiętaj, że elektronów jest dokładnie tyle samo co protonów.
Promieniotwórczość
LALALA
Promień atomowy
LALALA
Konfiguracja elektronowa
LALALA
Liczby kwantowe
LALALA
Podsumowanie
LALALA